Στον Ολλανδό βιολόγο, φυσιολογό, γιατρό και χημικό Jan Ingenhousz, ο οποίος ανακάλυψε τη φωτοσύνθεση, αφιερώνει η Google το σημερινό της (8 Δεκεμβρίου) doodle, με αφορμή τη 287η επέτειο από τη γέννησή του.
Η ζωή και η προσφορά του
Ο Jan
Ingenhousz έγινε ευρύτερα γνωστός καθώς ήταν αυτός που ανέλυσε τη
φωτοσυνθετική διαδικασία των φυτών!
Ο Ολλανδός
επιστήμονας ξεκίνησε από την ηλικία των 16 χρόνων μελετάει ιατρική ενώ εξέφρασε
ενδιαφέρον ιδιαίτερα για τον εμβολιασμό. Το πάθος του τον οδήγησε στο
Λονδίνο όπου εμβολίασε εκατοντάδες χωρικούς που κινδύνευαν να νοσήσουν από
ανεμοβλογιά.
Η αυστριακή
αυτοκράτειρα Μαρία Τερέζα άκουσε για αυτό το αξιοσημείωτο κατόρθωμα και έστειλε
απεσταλμένους της να καλέσουν τον Jan Ingenhousz στη Βιέννη για να εμβολιάσει
ολόκληρη την οικογένεια των Αψβούργων. Η
αποστολή του στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και έτσι η αυτοκράτειρα του πρόσφερε
τη θέση του οικογενειακού γιατρού.
Τα ενδιαφέροντά
του όμως στην πορεία της ζωής του επεκτάθηκαν πέρα από τον εμβολιασμό και την
ιατρική. Μεταξύ αυτών
ήταν ανακαλύψεις γύρω από την παραγωγή ενέργειας, κίνηση σωματιδίων και φυσικά
φωτοσύνθεση. Αν και ήταν ήδη
γνωστό ότι τα φυτά παρήγαγαν και απορρόφησαν αέρια, ήταν ο Jan
Ingenhousz που πρώτα διαπίστωσε ότι το οξυγόνο παράγεται από τα φύλλα
στο ηλιακό φως και το διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται στο σκοτάδι.
Δημοσίευσε τα ευρήματα αυτά το 1779, επηρεάζοντας σημαντικά την περαιτέρω
έρευνα σχετικά με τη ζωή των φυτών κατά τα επόμενα αιώνες.
Η έρευνα του για τη φωτοσύνθεση
Τη δεκαετία του 1770, ο Ingenhousz άρχισε να
δείχνει ενδιαφέρον για τα φυτά, μετά και από τη συνάντησή του με τον Άγγλο
κληρικό, χημικό, φιλόσοφο, γλωσσολόγο και παιδαγωγό Joseph Priestley, ο οποίος είχε ανακαλύψει ότι τα φυτά εκλύουν και
απορροφούν αέρια.
Το 1779 παρατήρησε
φυσαλίδες σε κάποια φυτά όταν αυτά βρίσκονταν κάτω από το φως, όχι όμως και
όταν βρίσκονταν στη σκιά. Συνεχίζοντας την έρευνα, προσδιόρισε ότι το αέριο που
εκλύουν τα φυτά είναι το οξυγόνο, ενώ ανακάλυψε επίσης ότι στο σκοτάδι τα φυτά
εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα.
Δημοσίευσε τα ευρήματα
αυτά την ίδια χρονιά, επηρεάζοντας σημαντικά την περαιτέρω έρευνα σχετικά με τη
ζωή των φυτών κατά τους επόμενους αιώνες.
Ένα από τα αρχικά πειράματα
του Jan Ingenhousz. Αριστερά: Φυσαλίδες που σχηματίζονται κατά τη φωτοσύνθεση σε ένα υδρόβιο
φυτό. Δεξιά: εργαστηριακή διάταξη.